30 годув фестивальови КВН у Кушници
Выдколи м быв гет малым дітваком та знав им, ож на первоє апріля, на дурный день, буде КВН у Кушници. Ото ся чекало каждої яри, ото была направду велика подія у селови! У Кушници, на моюв тямци, КВН такоє гибы быв усе, тай у май молодої уд ня челяди ачий тоже. Добре помню, як щи у доста студеный вечур первых чисел апріля ишли сьме у клуб, бо буде КВН, буде сміх, буде чути фіґлі за ушытко, што ся за сесь гуд стало, тай не лиш ґлобалного, ай локалного тоже.
У селови даякых великых атракцій было дуже мало. Кедь удверечи церьковні сята, та туй были лиш дві реґуларні варіанты: фотбал тай КВН. Исе было моє капчаня из великым ґлобалным світом, бо фотбал тай КВН — исе дашто такоє, што мож было видіти у телевізорови, а дале пак щи нажыво! Из гокейом авадь даякым реґбі такого не было.
Исторія
Основов сього фестиваля, мож сміло так уповісти, фурт быв єден челядник — Петро Шинкарь, котрого многі знавут якраз ги «Петро з Кушниці». Петро робив у школі, старостовав по свальбах, пробовав себе у музиці, но фурт мав твердый контакт из міснов моложавов, старав ся дати дітьом простор на културный тай интелектуалный рост. Ипен вун орґанізовав першу «Гуморину» в Кушници у далекому рокови 1993! Спомеже першых на сцені сам Петро споминав такых акторув, ги Сенинець Віра, Лыжечко Сергій, Візін Александра, Ґецко Сергій, Мурник Иван, Дурда Петро, Штефко Михайло. Тота гуморина была записана на відеокасету, даґде є щи до днесь.
Из роками фестиваль ставав чим далше, тым майвеликым, тай уже у середині 2000-х сюды заходили не лиш гумористы из Ужгорода тай Мукачова, но и люде из великої Украины, котрых сперед тым виділи сьме лиш у телевізорови! «Вінницькі Перці», «Diesel Show», «VIP» (Тернопіль), «Торнадо-Люкс» (Берегомет) — лиш поєдны «голосні» назывкы команд, котрых там мож было видіти по пару рокув за шором.
Направду, фестиваль у малому селови помеже гор дорус до уровня «вседержавного», было за нього далеко чути, писали за нього місні новинкы, доґде челядника за нього знали у селах довкола. За такый куртый час фестиваль ся став дуже серйознов културнов подійов районного тай обласного масштаба.
Направду, поетапна исторія заслужила бы си окремої публікації из деталным хронолоґічным дослідженьом, котроє може май пак увидит світ. А днешня публікація бизує ся указати вам другый бук сього културного феномена, за котрый не так часто ся говорит — його вплив на саму челядь.
Интелектуалный простор — слобода думкы
Тот гумористичный фестиваль давав молодым людьом слободу слова, слободу думкы, котру они не мали инде. Тота думка могла быти укладена у формат фіґлі тай уповіджена другым людьом. Ци тото фіґля за даякі ситуації у школі, ци за минулі выборы головы села, ци просто за локалну челядь — там ушытко мож было выказати. Можете уповісти: «Мигалю, пак айбо діти и без того могли фіґльовати помеже собов, у чому разниця?» А туй розділ у тому, ож сесе вже мож было казати публічно, на велику авдиторію, изо сцены. Исе довгі рокы было лиш єдно місто, де молоді люде могли не просто пофіґльовати, ай донести до шырокої авдиторії якісь свої идеї, котрі нияк не мож было выказати инде. Бо алтернативної платформы публічного выказованя думок у селови просто не было, тай, говорім правду, не є ани теперь.
Фестиваль гумору у Кушници быв не просто интереснов забавов, айбо и можностьов дітьом проявити себе, указати себе из нового боку. Можностьов уповісти наголос тото, што сперед сим мож было лише шептати помеже цімборами. Сесе было безалтернативным містом слободы, котроє дало многым дітьом из Кушниці проявити себе у дачому новому.
Днеськы
Гикой знаєте, сього рока фестиваля не было. Тай не знаєме, коли буде. Руно теперь, у сесь момент, Петро Шинкарь, головный орґанізатор сього дійства, боронит нашу державу на фронті, уєдно из многыми фатьовами из Кушници, тай не лиш. Дакотрі из них тоже выступали на сюв сцені у рамках того фестиваля.
Кедь хочеме вернути собі наш фестиваль, кедь хочеме вернути собі слободу слова, мусиме помочи нашым фатьовам на фронті.
Мигаль ЛЫЖЕЧКО
русинськый блоґер, новинарь